Đền Quán Thánh - một trong Thăng Long tứ trấn xưa, được coi là công trình kiến trúc nghệ thuật nổi tiếng, gắn liền với hình ảnh của kinh thành Thăng Long.
Theo sử liệu, ngôi đền được xây dựng vào những năm đầu vua Lý Thái Tổ 1010 sau 1 vài lần đổi tên thì đến đời vua Thiệu Trị (năm 1982), đổi tên thành Đền Quán Thánh như hiện nay. Vào năm 1962 đền được công nhận Di tích Lịch sử cấp Quốc gia và đến ngày 18/01/2022, đền được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt.
Những bức ảnh của Đền Trấn Vũ từ những năm 1893 vẫn còn được lưu lại
Truyền thuyết xưa kể rằng, Huyền Thiên Trấn Vũ là thần cai quản phương Bắc, nhiều lần hiển linh giúp dân trừ tà ma, yêu quái. Khi đê sông Nhị Hà bị vỡ, vua lập đàn cầu đạo. Đức Huyền Thiên giáng trần giúp vua.
Sau cơn mưa to gió lớn, trời quang mây đãng, vua Thánh Tông sai lập đền thờ ở chỗ thần đã hiển linh để hằng năm cúng tế. Đến thời nhà Lê, các vua cũng thường đến đây cầu mưa mỗi khi có hạn hán. Trải qua các triều đại, Đức thánh Huyền Thiên Trấn Vũ đã được các triều vua ban sắc phong Thần. Hằng năm, cứ đến ngày 3/3 và 9/9 âm lịch, nhân dân tổ chức lễ hội để tưởng nhớ công lao của Đức Huyền Thiên Trấn Vũ.
Ông Bùi Hồng Sơn, Thủ nhang đền Quán Thánh giới thiệu về những tư liệu lịch sử hàng trăm năm trước của Đền Quán Thánh.
Ông Bùi Hồng Sơn, Thủ nhang đền Quán Thánh cho biết: “Theo các tư liệu lịch sử của hàng trăm năm trước thì theo thường lệ, năm nào cũng tổ chức lễ hội kỷ niệm ngày sinh (3/3), ngày mất (9/9) của Đức thánh Huyền Thiên Trấn Vũ. Lễ hội truyền thống kỷ niệm ngày sinh Đức thánh Huyền Thiên Trấn Vũ có ý nghĩa rất đặc biệt trong văn hóa tâm linh của người Việt.
Đoàn rước dâng Lễ vật của Nhân dân phường Quán Thánh và các hoạt động khác tại lễ hội.
Lễ hội năm nay được tổ chức với nhiều nghi thức quan trọng như Lễ cúng Thánh, nghi thức rước 14 mâm vật phẩm dâng Thánh của các địa bàn dân cư toàn phường Quán Thánh, Nghi lễ rước và tuyên đọc thần tích, Nghi thức đại tế của đội Tế nam quan, Nghi thức dâng hương của đội nghi lễ dâng hương nữ”.
Ông Tạ Nam Chiến – Chủ tịch quận Ba Đình, TP. Hà Nội phát biểu tại lễ kỷ niệm ngày sinh Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ
Ông Tạ Nam Chiến – Chủ tịch quận Ba Đình, TP. Hà Nội cho biết: “Tôi tin tưởng rằng, Lễ hội đền Quán Thánh quận Ba Đình sẽ trở thành sự kiện văn hoá, lễ hội thường niên của mọi người dân trên địa bàn phường Quán Thánh, quận Ba Đình, là điểm nhấn về du lịch tâm linh trên địa bàn Thủ đô Hà Nội, qua đó để lại dấu ấn đậm nét đối với du khách trong nước và Quốc tế”.
Hoàng Sơn